Najlepszego!

W odpowiedzi na rózne życzenia świateczne sporządziłam kartkę akcentującą moje związki z Dobrą Edukacją. Jakoś miałam potrzebę je podkreślić. Dobrze mi już bez tych ról publicznych. Zarówno całkiem prywatnie, jak i w imieniu Dobrej Edukacji, życzę wszystkiego najlepszego:

Tymczasem polityka mi towarzyszy. Tworzenie potraw wigilijnych (polecam zamieszczone tu kiedyś przepisy na rybę po grecku oraz sernik) było przeplatane obserwowaniem dość wciągających obrad Senatu oraz komunikowaniem się z Dyrektorami Akademii Dobrej Edukacji, z którymi pilnie i szybko zaplanowaliśmy bardzo konkretne nasze reakcje na właśnie ogłoszone zmiany w prawie oświatowym. Przez najbliższe trzy dni zamierzam jednak odłączyć się od Twittera i Facebooka. Do zobaczenia po Świętach!

Ku refleksji przed zawracaniem

Zmiana programów

Wymiana podstawy programowej wymaga namysłu, konsultacji, opracowania do tego podręczników i innych materiałów edukacyjnych. Na pewno musi to potrwać dłużej niż kilka miesięcy, raczej kilka lat. Chcąc szybko wyjść naprzeciw przeciwnikom obniżania wieku szkolnego, trzeba widzieć pozostałe elementy całej edukacyjnej układanki. Zdjęcie obowiązku korzystania z poradni przy podejmowaniu decyzji o dacie rozpoczynania nauki, korzystanie przy tym przez rodziców z opinii nauczyciela przedszkola, a także, dla dzieci rozwijających się na jakimś etapie wolniej, wprowadzenie możliwości wydłużania cyklu edukacyjnego na podstawie opinii rady pedagogicznej, mogłyby bez zaburzania całej struktury systemu edukacji spełnić postulat rodziców, wymagających od tego systemu bardziej przyjaznego i elastycznego podejścia do potrzeb ich dzieci.

Czego można i należy uczyć w przedszkolu

Można w przedszkolu - także zgodnie z obecnym stanem prawnym - uczyć czytać i pisać. Tak samo, jak na każdym etapie edukacyjnym, z każdego przedmiotu, można i trzeba uczyć dzieci więcej, niż to jest minimalnie na danym etapie konieczne, jeśli tylko uczniowie umieją już to wszystko, co na danym etapie powinni. 

Kiedyś 6-latka, bez wcześniejszego uczestnictwa w edukacji przedszkolnej, sadzano w starej “zerówce” do ławek szkolnych i zaczynano od razu naukę kaligrafii oraz czytania. Dzieci, których do tego wcześniej odpowiednio nie przygotowywano były wtedy w dużo gorszym położeniu od swoich, lepiej zadbanych, wcześniej edukowanych przedszkolne lub domowo rówieśników i wraz z upływem kolejnych lat obowiązkowej edukacji te różnice tylko się pogłębiały. 

Dużo ważniejszymi i koniecznymi efektami edukacji przedszkolnej jest nauczenie dziecka funkcjonowania w grupie, współpracy, także samodzielności, skupienia uwagi, koordynacji wzrokowo-ruchowej, zainteresowania czytaniem, gotowości manualnej do podjęcia nauki pisania. Dzieci powinny lepić, wycinać, wiązać, wiele czasu spędzać na świeżym powietrzu, na grach i zabawach ruchowych, tańczyć, malować, umieć słuchać czytania im bajek. W wielu domach niestety dzieci tego wszystkiego nie robią. Bez czasu na to wszystko, skupienie się na samym pisaniu jest zdecydowanie przedwczesne.

Uczyć czytać i pisać w przedszkolu można i bez zmiany podstawy programowej. Zmiana jej na wymagania bardziej szkolne sprawi skupienie się właśnie na nich. Na to, co najbardziej na tym etapie konieczne, może zbraknąć czasu i uwagi.

Prawo do przedszkola

Prawo 3- i 4-latka do bezpłatnej edukacji przedszkolnej (4-latka od 2015, a 3-latka od 2017 roku) i obowiązek przygotowania przedszkolnego 5-latka (od 2009 roku gmina musi zapewnić miejsce w jakiejś formie przedszkolnej dla wszystkich 5-latków i tych 6-latków, które nie podjęły nauki w szkole), do tego od 2015 roku obowiązkowy, bezpłatny język obcy w przygotowaniu przedszkolnym - to najbardziej wartościowe, najważniejsze w naszym kraju narzędzia zwiększania szans edukacyjnych dzieci ze środowisk, które dostępu do dobrego przygotowania do edukacji szkolnej - płatnego lub domowego - nie są w stanie swojemu dziecku dać, dużo bardziej istotne niż sama data obowiązkowego zaczynania edukacji szkolnej, choć z nią ściśle powiązane. 

Zlikwidowanie któregokolwiek z tych praw byłoby z ogromną szkodą dla wielu dzieci. Można poprawić dofinansowanie edukacji przedszkolnej, aby gwarantować bezpłatne posiłki, aby także za czas powyżej bezpłatnych 5 godzin nie pobierać opłat (tej złotówki za godzinę). Środowiska, z których dzieci szczególnie potrzebują jak najwcześniejszego objęcia zorganizowaną profesjonalnie edukacją, właśnie bezpłatnym posiłkiem i czasem bezpłatnej opieki możemy najszybciej do tej edukacji przekonać. 

Data rozpoczynania nauki w szkole

Data rozpoczęcia edukacji szkolnej powinna wynikać z pozytywnej i profesjonalnej diagnozy przygotowania do podjęcia tej edukacji. Obowiązkowa diagnoza przedszkolna ma za zadanie dostarczyć rodzicowi jak najwięcej informacji o tym, co w edukacji przedszkolnej udało się osiągnąć. 

Krzywdą dla dziecka może być wysyłanie go do szkoły, jeśli nie jest na to jeszcze gotowe, nie ma szeregu potrzebnych tam umiejętności. Także jednak wielką szkodą dla dziecka będzie hamowanie jego ciekawości poznawczej. Wczesna edukacja ma za zadanie nauczyć podstaw właśnie czytania, pisania, rozumowania matematyczno-przyrodniczego, funkcjonowania społecznego. Wydłużanie czasu uczenia tych podstaw przez najpierw powtarzanie przygotowania przedszkolnego, a potem jeszcze zapowiadane wydłużenie do 4 lat cyklu wczesnej edukacji w szkole, może sprawić, że niektóre dzieci i przez sześć lat będą się głównie uczyć czytać i pisać i niewiele poza tym. Do edukacji przedmiotowej mogą trafić już kompletnie znudzone i nieciekawe świata. 

Elastyczne podejście do daty rozpoczynania nauki ma sens, tak samo jak może mieć sens wydłużenie cyklu edukacyjnego (stosuje się to obecnie czasem, zgodnie z prawem, w wypadku dzieci z niepełnosprawnościami), aby te same efekty, które trzeba osiągnąć na danym etapie można było osiągnąć trochę wolniej, zależnie od predyspozycji i możliwości dziecka. Takie decyzje mogą być podejmowane na poziomie szkoły czy przedszkola, we współdziałaniu rodziców z nauczycielami, bez konieczności udawania się do poradni. Jednak powinny być podejmowane w oparciu o ocenę funkcjonowania i dla dobra konkretnego dziecka. 

Jeśli po prowadzonym z wieloma zakrętami i trudnościami obniżaniu wieku szkolnego pozostanie nam przyglądanie się każdemu dziecku i decydowanie o przechodzeniu na kolejne etapy edukacyjne w sposób poprzedzony indywidualną diagnozą, będzie to coś pożytecznego. Jeśli jednak na siłę będziemy dzieci w ich ciekawości hamować, utrudniać przechodzenie na kolejne etapy, pogorszymy efekty edukacji. 

Umiejętność personalizacji

Wyzwanie dzisiejszych czasów to spotkanie w szkole z dziećmi czerpiącymi wiedzę z bardzo wielu pozaszkolnych źródeł, to potrzeba uczenia krytycznej analizy i weryfikacji takiej wiedzy. Szkoła będzie przestawiać się w coraz większym stopniu na pracę w grupach różnowiekowych, grupach zaawansowania, grupach zainteresowań. Nauczyciele wczesnej edukacji powinni czuć się szczególnie odpowiedzialni za planowanie i indywidualnej drogi edukacyjnego rozwoju każdego dziecka, pomoc dzieciom w podążaniu własnymi drogami, dostosowanymi do ich potrzeb. Ważny cel to pomoc nauczycielom w bardziej spersonalizowanym organizowaniu edukacji, czyli zakładającym różne cele dla poszczególnych dzieci. W tym kierunku działa wymóg przygotowania i realizowania indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego dla każdego ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, potrzeba zatrudniania dodatkowych osób pomagających nauczycielom organizować pracę z takimi uczniami, możliwość zatrudniania asystentów nauczycieli także w “zwyczajnych” klasach, wymóg ograniczenia liczebności oddziałów klasowych. Zamiast kolejnej wymiany programów i podręczników, lepiej byłoby zafundować nauczycielom pomoc w dobrym przygotowaniu się do uczenia w sposób spersonalizowany. 

Zaproszenie adresowane do kandydatów na nowych liderów Dobrej Edukacji

Planujemy rozpocząć pracę z kolejnymi liderami, zainteresowanymi współpracą ze Stowarzyszeniem Dobra Edukacja. Jeśli Waszym marzeniem jest stworzenie innowacyjnie zorganizowanej szkoły, rozważcie przystąpienie do realizowania Programu Dobrej Edukacji. Program Dobrej Edukacji obejmuje wszystkie dziedziny i etapy edukacyjne, powstał w efekcie współpracy m.in. z Uniwersytetem Gdańskim oraz z Instytutem Badań Edukacyjnych, jest obecnie tworzony i rozwijany przez Stowarzyszenie Dobra Edukacja dzięki wsparciu Fundacji PZU.

Jednym z wniosków z II Konferencji "Techniki Dobrej Edukacji" współorganizowanej przez nasze Stowarzyszenie, była potrzeba zorganizowania jak najszybciej spotkań i konsultacji dla liderów nowych Akademii Dobrej Edukacji. Stale się do nas zgłaszają kolejne zainteresowane taką rolą osoby.

Akademie Dobrej Edukacji to innowacyjnie zorganizowane szkoły, działające już pod 10 adresami w Polsce. Wszystkie korzystają z pomocy Instytutu Dobrej Edukacji, realizują Program Dobrej Edukacji, ich uczniowie mają profesjonalną, nowocześnie zorganizowaną opiekę mentorską i pomoc psychologiczno-pedagogiczną, zaś nauczyciele i liderzy Akademii korzystają z organizowanych przez Instytut konferencji, szkoleń i sieci współpracy.

Przy okazji II Kongresu Edukacja i Rozwój, organizowanego przez Wolters Kluwer, będziemy promować Program Dobrej Edukacji. 23 października 2015 roku planowane jest tam spotkanie ze mną, na temat: "Jak przystąpić do realizowania Programu Dobrej Edukacji?". Na to spotkanie będzie wstęp wolny, będziemy je jeszcze promować na stronie internetowej oraz na Twitterze i na Facebooku Stowarzyszenia, gdy już szczegóły będą uzgodnione z organizatorami. Nowe osoby zainteresowane współpracą będą tam szczególnie miłe widziane i będzie to początek przygotowań do poszerzania naszej grupy liderów w kolejnym roku szkolnym.

Zakładamy też organizowanie konsultacji indywidualnie umawianych z nowymi grupami inicjatywnymi, zainteresowanymi zakładaniem kolejnych Akademii, a następnie ich udział w seminarium dla nowych liderów w dniach 11-13 lutego 2016 roku. Będzie to bezpłatne, tylko dojazdy i noclegi trzeba załatwić we własnym zakresie.

Godzinę i miejsce pierwszych konsultacji najlepiej ustalić bezpośrednio mailowo. Zainteresowani umawianiem się na indywidualne konsultacje proszeni są o maile kierowane na mój adres: katarzyna.hall@dobraedukacja.edu.pl.

Dzieci autystyczne - razem czy osobno?

Organizacja edukacji dzieci autystycznych w przedszkolach i szkołach ogólnodostepnych to nie lada wyzwanie. Nauczyciele powinni zapewnić należyte efekty edukcyjne i terapeutyczne, ale też zwykłe bezpieczeństwo. Bez specjalistycznej wiedzy i przygotowania bywa to bardzo trudne.

W trakcie spotkania liderów świata autyzmu w Polsce "Power of Leaders. Autism Help", zorganizowanego 15 września 2015 roku przez Fundację JiM, podczas pracy grup warsztatowych wspólnie zastanawialiśmy się, które problemy dotyczące dzieci i osób z autyzmem uważamy za najważniejsze i które potrzebujemy rozwiązać działając razem.

W dyskusji padały przykłady różnych rozwiązań organizacyjnych dotyczących edukacji. Z jednej strony mamy wysokiej klasy specjalistów w szkołach i ośrodkach specjalnych, z drugiej strony wielu rodziców oczekuje pracy z ich dziećmi ukierunkowanej na jak najlepsze włączenie społeczne.

Tymczasem kierowane chęcią integracji wysłanie dziecka autystycznego do szkoły masowej często kończy się skierowaniem go do nauczania indywidualnego, gdyż nie udaje się tam zapewnić bezpieczeństwa dzieciom. Zamiast włączania w efekcie mamy więc kompletną izolację.

Jak zapewnić pomoc specjalistów i jednocześnie włączanie? Znane są przykłady pracy - trochę po osobno i trochę razem - grup złożonych z dzieci typowych oraz obok, w jednym przedszkolu czy szkole, dzieci autystycznych skupionych w małych grupach terapeutycznych (na przykład składających się z 4 dzieci i 3 terapeutów). Są też podejmowane działania stopniowego wprowadzania do szkół masowych dzieci odpowiednio przygotowywanych wcześniej w specjalnych placówkach: przedszkolu, szkole czy ośrodku.

Dzięki ostatnim zmianom w przepisach, rozwiązania stosowane raczej dotychczas raczej rzadko, najczęściej w formach niepublicznych, skupiania pod jednym dachem różnych form organizacji edukacji, możemy też zastosować w masowej oświacie publicznej.

Umożliwia to rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym, którego § 7 pkt 2 mówi, że:

„W przedszkolach ogólnodostępnych, innych formach wychowania przedszkolnego i szkołach ogólnodostępnych, w których kształceniem specjalnym są objęte dzieci i uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na autyzm, w tym zespół Aspergera, lub niepełnosprawności sprzężone, zatrudnia się dodatkowo:
1) nauczycieli posiadających kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej w celu współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych lub specjalistów, lub
2) w przypadku klas I–III szkoły podstawowej – asystenta, o którym mowa w art. 7 ust. 1e ustawy, lub
3) pomoc nauczyciela
– z uwzględnieniem realizacji zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego.”

Rozporządzenie to, w wypadku przyjęcia do szkoły lub przedszkola ucznia autystycznego, nakazuje zatrudnienie dodatkowej osoby, aby można było go odpowiednio wspomagać w rozwoju, aby mógł się rozwijać zgodnie ze swoimi potrzebami i zaleceniami wynikającymi z orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego.

Przyjmując takie dziecko, szkoła lub przedszkole ma obowiązek zapewnić mu odpowiednie warunki do rozwoju. Dyrektor szkoły, zgodnie z art. 39, pkt 10, ust. 1 ustawy o systemie oświaty odpowiada za realizację zaleceń wynikających z orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego ucznia, stąd ma obowiązek wystąpić do organu prowadzącego szkołę o środki na zatrudnienie dodatkowego nauczyciela lub asystenta tego ucznia. Organ prowadzący otrzymuje na kształcenie tego ucznia odpowiednio wysokie środki w subwencji edukacyjnej i zgodnie z art. 5 ust. 7 pkt 1a ustawy odpowiada za zapewnienie warunków umożliwiających stosowanie specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci i młodzieży objętych kształceniem specjalnym, czyli ma obowiązek takie środki przyznać.

Dzięki zasadzie przyznawania na dołączające do szkoły dzieci autystyczne dodatkowych etatów, możemy pomyśleć o stworzeniu w szkole ogólnodostępnej małych grup terapeutycznych czy oddziałów specjalnych, pracujących częściowo osobno, a częściowo włączanych do "zwykłych" klas, jeśli tylko jesteśmy w stanie wygospodarować na potrzeby takiej grupy jakieś dodatkowe, choćby małe pomieszczenie.

Tego rodzaju formy organizacyjne są możliwe. Uczniowie autystyczni mogą realizować swoje indywidualne programy edukacyjno-terapeutyczne (taki program musi mieć każde dziecko posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego) z odpowienio do ich potrzeb dobranymi specjalistami w bardzo małych grupach. Jednocześnie taka mała 2-4 osobowa grupa może czuć się częścią większej, "zwykłej" klasy, z którą się od czasu do czasu spotyka i uczestniczy we wspólnych działaniach.

Opisany sposób daje i możliwość bycia razem i możliwosć pracy osobno, żeby zapewnić jak najlepsze efekty edukacyjne, terapeutyczne, bezpieczeństwo i jednocześnie włączać dzieci w życie społeczne innych rówieśników. Czy nowe przepisy sprawią, że rozwiązania takie, uważane przez wielu specjalistów za optymalne, staną się bardziej powszechne?

Ważna dla uczniów autystycznych zmiana ustawowa, z którą też współgra cytowane wyżej rozporządzenie, została wprowadzona kilka miesięcy temu; więcej w artykule:

Zadanie odpowiedniego zorganizowania edukacji uczniów z niepełnosprawnością umocowane w ustawie.

Problem dorosłych osób autystycznych zależnych od pomocy innych, uważany przez zgomadzonych przez Fundację JiM za najważniejszy do załatwienia, w tej kadencji Sejmu niestety już nie znajdzie rozwiązania; o co w tym projekcie chodziło, więcej w tekście:

Pomoc osobom najbardziej zależnym od pomocy innych odpowiednia do potrzeb.

Po III Kongresie Polskiej Edukacji i II Technikach Dobrej Edukacji

Przed samym rozpoczęciem roku szkolnego, czyli w terminie dość trudnym dla organizujących w szkołach nowy rok szkolny, odbył się III Kongres Polskiej Edukacji, który zgromadził ponad 1000 uczestników, w tym przedstawicieli wielu organizacji zaangażowanych w szukanie nowych dróg w edukacji. Dyskusja w panelach bywała i ciekawa, i burzliwa. Wielu z tych, który znaleźli się na Kongresie po raz pierwszy, zadawało mi pytanie: czym ten Kongres różnił się od poprzednich? Inni zgłaszali niepokój: czy tradycja Kongresów będzie kontynuowana?

Dlatego warto przypomnieć i porównać tematy oraz skład uczestników dyskusji kongresowych.

I Kongres Polskiej Edukacji był zorganizowany przez Instytut Badań Edukacyjnych, we współpracy ze mną, jako ministrem, 5 i 6 czerwca 2011 roku, pod hasłem: "Jakość edukacji powstaje w szkole". Jego program i uczestników dyskusji można znaleźć tutaj.

II Kongres Polskiej Edukacji był zorganizowany przez Instytut Badań Edukacyjnych, podczas, gdy ministerm edukacji była Krystyna Szumilas, 15 i 16 czerwca 2013 roku, pod hasłem: "Współpraca, odpowiedzialność, autonomia". Sięgnąć do programu i wymienionych uczestników dyskusji można tutaj.

III Kongres Polskiej Edukacji odbył się w dniach 29 i 30 sierpnia 2015 roku. Był zorganizowany pod hasłem: "Nasza edukacja - razem zmieniamy szkołę", również przez Instytut Badań Edukacyjnych, we współpracy z ministrem edukacji - Joanną Kluzik-Rostkowską oraz grupą liderów organizujących dyskusję internetową na stronie Nasza Edukacja. Jego program i uczestnicy opisani są tutaj.

Dyskusja podsumowująca III Kongres Polskiej Edukacji o tym, jak doprowadzić do zmian w edukacji, z udziałem minister Joanny Kluzik-Rostkowskiej. 

Kongresy na pewno łączą pewne elementy: pełna wdzięku i entuzjazmu dla spraw edukacji osoba prowadzącego: Marka Zająca, otwarte zapisy, czyli każdy, kto chciał i zainteresował się w odpowiednim terminie, mógł się zapisać i bezpłatnie wziąć udział w dyskusjach na panelach kongresowych, a także finansowanie z funduszy europejskich, z tego samego projektu, który zresztą już właśnie się kończy.

Pierwszy Kongres był otwarciem szerokiej dyskusji o edukacji, zaproszeniem do niej bardzo róznych środowisk. Drugi w największym stopniu prezentował ciekawe efekty wielu badań o naszym systemie edukacji, których wykonanie również zawdzięczamy funduszom europejskim. Trzeci wyróżnia zaproszenie ciekawych gości zagranicznych oraz oddanie w dużej mierze pola debat aktywnym organizacjom pozarządowym. Każdy z pewnością był dużym i ważnym świętem polskiej edukacji. Kolejnych ministrów warto zachęcać do kontynuowania tej otwartej formuły debaty.

Dziesięć dni wcześniej przed III Kongresem odbyła się, współorganizowana przez Stowarzyszenie "Dobra Edukacja", którego mam przyjemność być prezeską, II Konferencja "Techniki Dobrej Edukacji".

Stowarzyszenie Dobra Edukacja powstało w 2012 roku. Stawia sobie za cel wypracowywanie i upowszechnianie nowatorskich i efektywnych rozwiązań programowych i organizacyjnych, które służą dobrej edukacji. Koncepcja modelowych innowacyjnych placówek edukacyjnych została stworzona przez Stowarzyszenie w pierwszym roku jego działania, w efekcie współpracy z Uniwersytetem Gdańskim oraz z Instytutem Badań Edukacyjnych. W kolejnym roku rozpoczęło się badanie w działaniu – dwie pierwsze Akademie zaczęły swoje funkcjonowanie. Stowarzyszenie jest obecnie organem prowadzącym punkt przedszkolny, szkoły podstawowe, gimnazjum, liceum ogólnokształcące, poradnię psychologiczno-pedagogiczną, placówkę kształcenia ustawicznego i placówkę doskonalenia nauczycieli.

Podczas II Kongresu Polskiej Edukacji, osoby zaangażowane w prace programowe Stowarzyszenia miały okazję spotkać się i dyskutować o założeniach swojej koncepcji. Spotkania i dyskusje seminaryjne miały miejsce również wcześniej, na Uniwersytecie Gdańskim, na wiosnę 2013 roku, oraz w trakcie pierwszego roku szkolnego, w którym zaczęły działać nasze Akademie. Od 2014 roku postanowiliśmy organizować szersze, publiczne debaty dotyczące nowych dróg w edukacji.

Tak się złożyło, że tematyka naszych II Technik i III Kongresu była jakoś współbieżna, a wielu uczesników spotkało się tydzień po tygodniu, w kuluarach kontynuując rozpoczęte wcześniej dyskusje.

I Konferencja "Techniki Dobrej Edukacji" odbyła się 19 i 20 sierpnia 2014 roku, pod hasłem "Nowe trendy w edukacji". Jej program jest dostępny tutaj.

II Konferencja "Techniki Dobrej Edukacji" odbyła się 19-21 sierpnia 2015 roku, pod hasłem "Personalizacja - wyzwania i narzędzia". Jej program można znaleźć tutaj.

Dyskusja, jak rozmawiać z rodzicami o Programie Dobrej Edukacji, w trakcie II Konferencji "Techniki Dobrej Edukacji", z udziałem prof. Małgorzaty Żytko z UW i prof. Urszuli Bartnikowskiej z UWM. 

Konferencje naszego Stowarzyszenia były wydarzeniem dużo mniejszym niż Kongresy (w których to wiele osób zaangażowanych w dyskusje organizowane przez nasze Stowarzyszenie też brało udział), jednak były miejscem ważnej dla nas twórczej dyskusji.

Czy będą kontynuowane Kongresy Polskiej Edukacji - to już pewnie pytanie do kolejnego ministra. Mamy natomiast pewność, że chcemy kontynuować co roku dyskusję o Technikach Dobrej Edukacji i do niej serdecznie zapraszamy.

Rodowo 2015

Spróbowałam i w tym roku spojrześ na efekty kolejnego międzynarodowego pleneru malarsko-rzeźbiarskiego w Rodowie swoim okiem. Było parę dzieł, które naprawdę zwróciły moją uwagę. Szczególnie polecam przyjrzenie się uchwyconej na kilku zdjęciach głowie wykonanej z metalu autorstwa studenta z Krakowa. Pięknie były też tulone przez kogoś ceramiczne fugurki dwojga świętych (choć akurat utrwalenie tej chwili wyszło mi mało wyraźnie), które potem znalazły swoje miejsce w wielkim pniu. W ogóle, spacer po Rodowie, aby obejrzeć kolejne dzieła, często dołączające do tych znajdujących się obok, pochodzących z poprzednich lat, prezentowane przez ich autorów, jest ciekawym przeżyciem.

Dziękuję wszystkim, którzy mnie wspierali przez ostatnich osiem lat

Prezydent Komorowski ogłosił termin najbliższych wyborów parlamentarnych oraz, że nie zamierza kandydować w tych najbliższych wyborach. Sama podjęłam podobną decyzję. Zamierzam zakończyć w 2015 roku swoją pracę parlamentarną, a skupić się na działaniach doradczych, szkoleniowych i eksperckich. Chcę, aby moje kompetencje były jak najlepiej przydatne. Niecałe cztery lata temu żegnałam się z pracą w rządzie następującym tekstem: http://katarzynahall.blogspot.com/2011/10/cztery-lata-w-rzadzie-powod-do-dumy.html. Od tego czasu staram się wywiązywać z obowiązków parlamentarnych, w miarę możliwości lojalnie wspierając kontynuowanie tego, co było realizowane przez rząd, którego członkiem byłam przez poprzednią kadencję. Cieszę się, że kierunek zmian w systemie edukacji został utrzymany, że Polska awansowała w różnych międzynarodowych rankingach edukacyjnych, choć szereg ważnych tematów oświatowych nadal czeka na podjęcie.

Interesują mnie bardzo rozwiązania najbardziej odpowiednie dla szkoły przyszłości, obecnie poszukiwane w wielu krajach na świecie. Staram się zbierać entuzjastów dobrej edukacji, którzy chcą tworzyć i upowszechniać pewne przyszłościowe, innowacyjne, edukacyjne rozwiązania. Dwa lata temu pisałam tu również o misji i celach założonego przeze mnie w 2012 roku z grupą przyjaciół Stowarzyszenia Dobra Edukacja: http://katarzynahall.blogspot.com/2013/06/jak-bedzie-zmieniac-sie-edukacja.html. Nasza inicjatywa rozwija się i poświęcam jej, poza obowiązkami parlamentarnymi, prawie cały swój czas.

Dziękuję wszystkim, którzy mnie wspierali przez ostatnich osiem lat. Zapraszam teraz do współpracy ze stworzonym przeze mnie Instytutem Dobrej Edukacji: http://dobraedukacja.edu.pl/instytut/.

Jak zostać liderem Dobrej Edukacji?

Na adres biuro@dobraedukacja.edu.pl otrzymujemy listy od zainteresowanych współpracą, zawierające pytanie: Jakie wymagania trzeba spełnić, aby utworzyć kolejną Akademię Dobrej Edukacji? Staramy się na nie odpowiadać. Każdy z naszych liderów, tworzonych obecnie Akademii, kiedyś zwrócił się z podobnym pytaniem.

Dostajemy też na ten adres różne CV, niestety często jedynie z listem: jestem zainteresowany lub zainteresowana współpracą, bez określenia, w jakim charakterze, w jakim miejscu. Wtedy czasem trudno się domyślić, gdzie ten list przekierować, jak na niego odpowiedzieć. Lista miejsc, gdzie tworzymy obecnie nasze Akademie jest dostępna na stronie Stowarzyszenia Dobra Edukacja: http://dobraedukacja.edu.pl/. Jeśli mieszkasz w pobliżu któregoś z tych miejsc, masz odpowiednie kwalifikacje oraz chcesz pomóc przedsięwzięciu w rozwoju, zgłoś się do odpowiedniego lidera, najlepiej od razu opisując, co możesz zaproponować danej Akademii, jakie są Twoje doświadczenia, zainteresowania i predyspozycje.

Tworzymy kolejne Akademie wszędzie tam, gdzie mamy zainteresowane grupy inicjatywne i liderów, którzy identyfikują sie z naszą koncepcją edukacyjną i posiadają odpowiednie kwalifikacje, aby mieć szansę sprostać wyzwaniu. Liderom dajemy wszelką organizacyjną i informacyjną pomoc. Działają na podstawie umowy wolotariackiej podpisanej z zarządem Stowarzyszenia, do czasu uruchomienia przedsięwzięcia, które może oferować zatrudnienie (zostanie znaleziony lokal, zrekrutowana odpowiednia grupa uczniów i nauczycieli).

Jeśli chcesz utworzyć Akademię Dobrej Edukacji w nowym miejscu, zapraszamy do współpracy. Zainteresowani pokierowaniem tworzeniem nowych Akademii proszeni są o napisanie do nas czegoś więcej o sobie, przesłanie swojego CV. Zaczynamy na ogół od umówienia potencjalnego lidera na spotkanie ze mną, jako prezeską Stowarzyszenia. Prowadzimy też szkolenia dla liderów oraz dla potencjalnej kadry Akademii. Ostatnie seminarium dla liderów było w styczniu: http://ide.dobraedukacja.edu.pl/2014/11/zaproszenie-na-seminarium-o-zarzadzaniu.html. Obecnie przed nami - organizowana 19-21 sierpnia 2015 roku w Gdańsku - konferencja adresowana przede wszystkim do obecnej i przyszłej kadry naszych Akademii: http://ide.dobraedukacja.edu.pl/2015/05/zapraszamy-do-gdanska-19-21-sierpnia.html. Można zacząć od zgłoszenia się na tę konferencję. Być może po konferencji łatwiej będzie sobie odpowiedzieć na kilka pytań:

• Czy naprawdę chcesz realizować nasze założenia? 
• Czy widzisz w swoim środowisku lub umiesz znaleźć i przekonać, do zainteresowania się ofertą Akademii, uczniów, rodziców i nauczycieli? 

Przed liderem nowej Akademii klika miesięcy pracy wolontarystycznej, zanim uda się wystartować. Mając przekonanie do Programu Dobrej Edukacji i mocną wiarę w powodzenie przedsięwzięcia, warto zaczynać tę pracę. Takie osoby serdecznie do współdziałania zapraszamy!

Spotkania po latach

Tydzień temu spotkałam się ze swoją maturalną klasą i naszym wychowawcą, w 40-lecie naszej matury. Było to spotkanie prywatne, ale na które przybyli prawie wszyscy. Spotykamy się co parę lat, a czym dalej od matury, tym zgłaszana jest chęć coraz częstszego spotykania się.

Wczoraj Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki UG zorganizował spotkanie swoich absolwentów. Była to pierwsza podjęta próba takiej inicjatywy. Bardzo się z niej ucieszyłam i liczę, że będą nastepne.

Chyba takie spotkania po latach - z upływem lat - są nam coraz bardziej miłe i potrzebne. Oby przed nami było ich jeszcze jak najwięcej...

Pozytywnie o gimnazjum

Gimnazjum od kilku lat ma za zadanie uczyć współpracy, realizowania projektów, poszerzania w ten sposób zainteresowań uczniów. W wielu gimnazjach powstaje z tego powodu sporo ciekawych działań. Jedno z gdańskich gimnazjów - Gimnazjum nr 7 - ma tradycję publicznego prezentowania przygotowanych przez uczniów klas II projektów. Jest to swojego rodzaju święto szkolne. Obserwowałam, jak wybrane prezentacje oglądają potem też uczniowie z klas I, których zachęca to do pracy za rok nad tematami jeszcze ciekawszymi i pokazywania efektów swoich projektów w sposób jak najbardziej atrakcyjny. Dalej zdjęcia z prezentacji wybranych najlepszych tegorocznych projektów, które oglądali także młodsi koledzy prezentujących. Widać było w tych prezentacjach autentyczne zafascynowanie tematem oraz wiele wcześniej wykonanej pracy poszukiwawczej i badawczej. Tematy są w tej szkole pomysłu samych uczniów, wynikają z ich ciekawości i zainteresowań.

Uczniowie prezentują projekt dotyczący tego, jak działa numer 112, na czym polega praca przyjmującego zgłoszenia, kiedy należy dzwonić pod ten numer i jak się wtedy zachować. Gościem uczniów był operator odbierający zgłoszenia, dzielący sie też swoim doświadczeniem.

Uczennice zafascynowały się tematem snu, starały się zaprezentować, co obecnie wiadomo o fazach snu, jakie rodzaje swów wyrózniamy, kiedy i dlaczego pamiętamy, co nam się śniło, czy mozemy mieć wpływ na treść naszych snów.

Uczniów zainteresowała muzyka metalowa z lat osiemdziesiątych, przygotowali bogato ilustrowane wystapienie o różnych nurtach tej musyki, historii wielu znanych zespołów. Zaprosili też do prezentacji zespół muzyczny.

Transformacja szkoły w stronę Dobrej Edukacji

Na adres biuro@dobraedukacja.edu.pl otrzymujemy listy nie tylko od potencjalnych liderów nowych Akademii, ale także od liderów istniejących szkół:

Bardzo zainteresował nas Program Dobrej Edukacji. Mamy pytanie. Jesteśmy dobrze postrzeganą w środowisku szkołą niepubliczną. Chcielibyśmy jednak zmienić metody i formy pracy w naszej szkole zgodnie z Waszą ideą. Czy jest to możliwe? Jak by to mogło wyglądać?

Po tego rodzaju pierwszych kontaktach, rozmawiam potem bezpośrednio z osobami zarządzającymi szkołami o wieloletniej tradycji, osiągającymi wyróżniające lokalnie wyniki. Sama 26 lat temu zakładałam jedną z pierwszych w Polsce szkół niepublicznych, do dziś znaną z dobrych rezultatów swojej pracy. Doskonale znam drogę, jaką przeszły środowiska starające się wówczas uczyć inaczej, lepiej, niż w skostniałym wtedy państwowym systemie. Dwadzieścia lat później, szkoły niepubliczne na ogół już tak bardzo nie różnią się od publicznych. Aby w wyścigu o wyniki dalej startować, potrzebny jest coraz większy wysiłek i jednocześnie nauczycielom towarzyszy coraz mniejsze poczucie sensu. Większość polskich szkół całkiem dobrze uczy różnych podstawowych umiejętności, ale chcemy dla naszych uczniów czegoś więcej, co bardzo trudno przy takiej tradycyjnej organizacji pracy zapewnić. Przyszedł czas, aby szkoły niepubliczne znowu spóbowały trochę wyjść z kolein systemu, pokazać inne możliwości.

Program Dobrej Edukacji jest odpowiedzią dla chcących inaczej zdefiniować cele swojej pracy, bliżej uczniom i ich faktycznym potrzebom rozwojowym. Jedni z jego inicjatorów, także wieloletni, bardzo dobrzy nauczyciele systemowi, Beata i Jacek Staniszewscy opisali swój bunt przeciwko różnym rankingom: http://uczymywadewawa.blogspot.com/2015/02/nie-zalezy-nam-na-rankingach.html. Tak naprawdę, w tworzonej przez nich Akademii Dobrej Edukacji po prostu widać troskę o każde dziecko, jego radość, ciekawość, rozwój, postępy. Sama także, już dość dawno temu, pisałam, że egzaminy bedą coraz mniej ważne: http://katarzynahall.natemat.pl/82279,egzaminy-beda-coraz-mniej-wazne. Trzeba uczyć różnych podstawowych, badanych na egzaminach umiejętności, ale jest dużo innych, ważniejszych rzeczy, które mogą i powinny dziać sięw szkołach, takich jak rozbudzanie uczniowskich pasji i zainteresowań, uczenie współpracy, twórczości, wrażliwości na potrzeby innych, wyobrażanie sobie swojej przyszłości. Możemy w tym wszystkim naszym uczniom pomagać.

Spotykając się kilka miesięcy temu z osobami reprezentującymi istniejące od lat, w różnych miejscach w Polsce, zainteresowane zmianami szkoły, odpowiadałam na wyżej cytowane pytanie o prawo do realizowania Programu Dobrej Edukacji, przecząco. Mieliśmy przekonanie, jako założyciele Stowarzyszenia, że możemy zgodzić się na realizowanie Programu Dobrej Edukacji tylko w szkołach prowadzonych przez Stowarzyszenie Dobra Edukacja. Tak łatwiej zapewnić pewną jednolitość programu i procedur. Jesteśmy w trakcie nieustającego tworzenia, doskonalenia koncepcji. Trudno nam było sobie wyobrazić współudział też innych podmiotów w tworzeniu tej naszej koncepcji. Mamy przekonanie, że nasz Program Dobrej Edukacji jeszcze długo nie będzie gotowym formatem, który można po prostu udostępnić, że będzie wymagał ciągłej pracy, zaangażowania, będzie dalej ewoluował, być może za kilka lat nadawał się także do wdrażania w zwykłych szkołach publicznych.

Pytania ze strony istniejących szkół niepublicznych jednak się powtarzają. Wiem, że raczej nierealne jest przekazanie wieloletniego dorobku i tradycji do prowadzenia innemu podmiotowi - naszemu Stowarzyszeniu. Przemyśleliśmy, w odpowiedzi na te pytania, jak możemy zaprosić do współtworzenia i pomóc przeprowadzić transformację szkoły w stronę Programu Dobrej Edukacji. Chcemy stworzyć taką możliwość - aby istniejąca szkoła, jej kadra, stała się częścią grupy pracującej nad rozwojem Programu Dobrej Edukacji, jeśli oczywiście taka jest jej wola.

Wyobrażamy sobie to jako cykl najprawdopodobniej czteroletni - najpierw przynajmniej rok przygotowawczy, a potem stopniowe włączanie w Program Dobrej Edukacji kolejnych uczniów i nauczycieli. Istniejąca szkoła ma konkretne zobowiązania wobec swoich klientów - uczniów i rodziców. Zmiana musi być przygotowana z należytą starannością i ostrożnością, poprzedzona odpowiednim przygotowaniem nauczycieli, przekonaniem rodziców, ma poszerzyć grupę zainteresowanych ofertą edukacyjną szkoły w przyszłości. Opisaliśmy, jak wyobrażamy sobie plan takiej transformacji: http://ide.dobraedukacja.edu.pl/p/instytut-dla-akademii.html.

Na początek, zapraszamy przedstawicieli zainteresowanych szkół do udziału w sierpniowej konferencji: http://ide.dobraedukacja.edu.pl/2015/05/zapraszamy-do-gdanska-19-21-sierpnia.html. Chętnie spotkam się tam z liderami szkół, zainteresowanymi dalszą współpracą.

Jak zostać liderem Dobrej Edukacji?

Na adres biuro@dobraedukacja.edu.pl otrzymujemy listy od zainteresowanych współpracą, zawierające pytanie: Jakie wymagania trzeba spełnić, aby utworzyć kolejną Akademię Dobrej Edukacji? Staramy się na nie odpowiadać. Każdy z naszych liderów, tworzonych obecnie Akademii, kiedyś zwrócił się z podobnym pytaniem.

Dostajemy też na ten adres różne CV, niestety często jedynie z listem: jestem zainteresowany lub zainteresowana współpracą, bez określenia, w jakim charakterze, w jakim miejscu. Wtedy czasem trudno się domyślić, gdzie ten list przekierować, jak na niego odpowiedzieć. Lista miejsc, gdzie tworzymy obecnie nasze Akademie jest dostępna na stronie Instytutu Dobrej Edukacji: http://ide.dobraedukacja.edu.pl/p/punkty-konsultacyjne.html. Jeśli mieszkasz w pobliżu któregoś z tych miejsc, masz odpowiednie kwalifikacje oraz chcesz pomóc przedsięwzięciu w rozwoju, zgłoś się do odpowiedniego lidera, najlepiej od razu opisując, co możesz zaproponować danej Akademii, jakie są Twoje doświadczenia, zainteresowania i predyspozycje.

Tworzymy kolejne Akademie wszędzie tam, gdzie mamy zainteresowane grupy inicjatywne i liderów, którzy identyfikują sie z naszą koncepcją edukacyjną i posiadają odpowiednie kwalifikacje, aby mieć szansę sprostać wyzwaniu. Liderom dajemy wszelką organizacyjną i informacyjną pomoc. Działają na podstawie umowy wolotariackiej podpisanej z zarządem Stowarzyszenia, do czasu uruchomienia przedsięwzięcia, które może oferować zatrudnienie (zostanie znaleziony lokal, zrekrutowana odpowiednia grupa uczniów i nauczycieli).

Jeśli chcesz utworzyć Akademię Dobrej Edukacji w nowym miejscu, zapraszamy do współpracy. Zainteresowani pokierowaniem tworzeniem nowych Akademii proszeni są o napisanie do nas czegoś więcej o sobie, przesłanie swojego CV. Zaczynamy na ogół od umówienia potencjalnego lidera na spotkanie ze mną, jako prezeską Stowarzyszenia. Prowadzimy też szkolenia dla liderów oraz dla potencjalnej kadry Akademii. Ostatnie seminarium dla liderów było w styczniu: http://ide.dobraedukacja.edu.pl/2014/11/zaproszenie-na-seminarium-o-zarzadzaniu.html. Obecnie przed nami konferencja adresowana przede wszystkim do obecnej i przyszłej kadry naszych Akademii: http://ide.dobraedukacja.edu.pl/2015/05/zapraszamy-do-gdanska-19-21-sierpnia.html. Można zacząć od zgłoszenia się na tę konferencję. Być może po konferencji łatwiej będzie sobie odpowiedzieć na kilka pytań:

• Czy naprawdę chcesz realizować nasze założenia? 
• Czy widzisz w swoim środowisku lub umiesz znaleźć i przekonać, do zainteresowania się ofertą Akademii, uczniów, rodziców i nauczycieli? 

Przed liderem nowej Akademii klika miesięcy pracy wolontarystycznej, zanim uda się wystartować. Mając przekonanie do Programu Dobrej Edukacji i mocną wiarę w powodzenie przedsięwzięcia, warto zaczynać tę pracę. Takie osoby serdecznie do współdziałania zapraszamy!

Zaproszenie do innowacyjnych szkół, zaproszenie do spotkania na konferencji

Rozwiązania najbardziej odpowiednie dla szkoły przyszłości są obecnie poszukiwane w wielu krajach na świecie. W Polsce też skupiamy entuzjastów dobrej edukacji, którzy chcą tworzyć i upowszechniać pewne przyszłościowe, innowacyjne, edukacyjne rozwiązania.

Dwa lata temu pisałam o misji i celach założonego przeze mnie w 2012 roku wraz z grupą przyjaciół Stowarzyszenia Dobra Edukacja http://katarzynahall.blogspot.com/2013/06/jak-bedzie-zmieniac-sie-edukacja.html. Nasza inicjatywa rozwija się.

Jak i gdzie obecnie zapisać dzieci do Akademii Dobrej Edukacji, zakładanych przez nasze Stowarzyszenie, można przeczytać na stronie Instytutu Dobrej Edukacji: http://ide.dobraedukacja.edu.pl/2015/05/prowadzimy-nabor-uczniow-do-akademii.html. Grupy inicjatywne, które ukonstytuowały się po Seminarium dla liderów Dobrej Edukacji, organizowanym w styczniu tego roku, działają prężnie i zapraszają uczniów, rodziców i nauczycieli do włączenia się we współtworzenie kolejnych Akademii. Pewnie za rok będzie tych możliwości jeszcze więcej, bo zgłaszają się też potencjalni organizatorzy z innych miejsc.



Serdecznie zapraszamy wszystkich, którzy chcą współtworzyć sposób organizacji pracy szkoły przyszłości lub mają ofertę, która może istotnie pomóc w zmianie sposobu organizacji edukacji, na II Konferencję Techniki Dobrej Edukacji, która odbędzie się w Gdańsku, w dniach 19-21 sierpnia 1015 roku. Tekst zaproszenia, opis warunków uczestnictwa oraz formularz do zgłaszania się, znajduje się na stronie Konferencji: http://technikidobrejedukacji.blogspot.com/2015/05/zaproszenie-2015.html. Może po Konferencja wyłonią się także następne grupy inicjatywne, planujące zorganizowanie nowych Akademii?

Aby dobrze wspierać uczniów i nauczycieli Akademii, utworzyliśmy Instytut Dobrej Edukacji zawierający poradnię psychologiczno-pedagogiczną i placówkę doskonalenia nauczycieli. We wszystkich tworzonych Akademiach będą punkty konsultacyjne Instytutu, aby kadra mogła mieć od startu jak najlepszą pomoc. Akademie mają pracować możliwie najbardziej jednolicie, przestrzegając tych samych, wspólnych założeń i realizując ten sam Program Dobrej Edukacji, stale - między innymi dzięki wsparciu Fundacji PZU - doskonalony przez Instytut, we współpracy z kadrą wszystkich Akademii.

Chcemy jak najlepiej pomagać naszym entuzjastom, lokalnym liderom Dobrej Edukacji, mieć dla nich jak najwięcej czasu, energii, uwagi, organizować im kompetentną pomoc - prawną, księgową, administracyjną - i wsparcie organizacyjno-metodyczne.

Zapraszamy:
do zaufania naszym ideom,
do współpracy z Instytutem Dobrej Edukacji,
do współtworzenia Programu Dobrej Edukacji,
do zapisywania dzieci do Akademii Dobrej Edukacji,
do udziału w II Konferencji Techniki Dobrej Edukacji.