Strony

12 marca 2011

Centra rozwoju edukacji – o zmianach w ustawie o systemie oświaty odcinek 2

Centrum rozwoju edukacji to zgrupowanie razem poradni psychologiczno-pedagogicznych, placówek doskonalenia nauczycieli i bibliotek pedagogicznych. Ma realizować dotychczasowe zadania tych trzech typów placówek i do tego poświęcać swoją uwagę potrzebom konkretnej szkoły – funkcjonować w oparciu o porozumienia o współpracy ze szkołami, kompleksowo wspierać w rozwoju szkoły.

Skąd ta idea? Analizując różne wskaźniki edukacyjne widać, że diagnozowanie potrzeb oraz wspomaganie uczniów i nauczycieli nie jest jednakowo obecne w każdej szkole. Są całe powiaty o dużo słabszych wynikach egzaminacyjnych niż inne, do tego prawie bez zdiagnozowanych dyslektyków, bez żadnych laureatów konkursów przedmiotowych itp. itd. Czy w tych powiatach nie rodzą się zdolne dzieci, nie występuje zjawisko dysleksji? Każde dziecko, bez względu na to gdzie mieszka i chodzi do szkoły, zasługuje na odkrywanie jego talentów, pomoc w przezwyciężaniu trudności. Proponuję poświęcać więcej uwagi przyglądaniu się dzieciom, ich zainteresowaniom i predyspozycjom, przyczynom ich trudności. Tam, gdzie jest z tym kłopot, warto tam w tym kierunku przeszkolić i uwrażliwić nauczycieli. Każda szkoła wymaga takiej pogłębionej diagnozy – co jest jej słabszą stroną, czego nie umiemy dostrzec, z czym sobie poradzić. I dopiero wtedy, po tej diagnozie trzeba „przykroić na miarę” pomoc dzieciom i szkolenia nauczycieli. Tym mają się zajmować centra rozwoju edukacji.

Zorganizowanie kompleksowego wspomagania szkół w rozwoju (pomagania każdej szkole w dokonywaniu pewnego postępu) to ogromne wyzwanie. Chcemy dać to zadanie powiatom, żeby miały obowiązek zapewnić kompleksowe wspomaganie każdej szkole z terenu powiatu, tworząc i prowadząc odpowiednie centrum. Damy na to powiatom w latach 2012-2015 spore środki europejskie, a od roku 2016 chcemy inaczej dzielić przeznaczane na te typy placówek środki subwencyjne, proporcjonalnie do liczby uczniów we wspomaganych przez konkretne centra szkołach.

Dziś sieć placówek wspomagających nie jest proporcjonalnie rozmieszczona. Są miejsca, również całe regiony, o ich gęściejszym występowaniu i powiaty, gdzie niczego nie uświadczysz. Lepiej zaopatrzone są z reguły miasta „starych województw”. Reszta ma gorzej. Na ogół jednak prawie w każdym powiecie jest przynajmniej jedna poradnia psychologiczno-pedagogiczna. I ma być to obowiązkowa składowa takiego powstającego centrum. Trzeba do niej dołączyć nowe funkcje (najlepiej tworząc zespół z przynajmniej jedną placówką doskonalenia lub biblioteką), i przede wszystkim przygotować kadry do realizacji nowych zdań (nie zaniedbując zadań dotychczasowych!).

Marszałkowie województw zadeklarowali ostatnio chęć pomocy i współpracy z samorządami powiatowymi w tym ważnym zadaniu. Do sięgnięcia po środki europejskie placówki „marszałkowskie” będą mogły przystępować w porozumieniu z powiatowymi. Na początek wystarczy współpraca specjalistów z różnych typów placówek oraz namówienie do współpracy określonej grupy szkół. Środki europejskie będą przyznawane na pomoc konkretnym szkołom – także bez szkół się nie da! Praca w projekcie ma nauczyć placówki budowania partnerstw ze szkołami, a szkoły wymagania pomocy dostosowanej do potrzeb.

Teraz przed każdym samorządem powiatowym zadanie ustanowienia lokalnego lidera, który podejmie odpowiednie szkolenie (organizowane w ramach projektu finansowanego z środków europejskich w Ośrodku Rozwoju Edukacji w Warszawie) i od którego zacznie się budowanie lokalnej sieci współpracy, z której z kolei ma wyrosnąć oferta i działanie w przyszłości centrum rozwoju edukacji na danym terenie.

Zaś tych wszystkich, którzy pracują w placówkach o których mowa wyżej (biblioteki pedagogiczne, placówki doskonalenia, poradnie) i którzy są już dziś straszeni przez przeciwników politycznych nagłym zniknięciem ich zadań i placówek, trzeba zapewnić, że praca i zadania ich placówek, a także sposób finansowania, przez najbliższe lata pozostaną na niezmienionym poziomie. Szkolenia i finansowanie w projekcie mają mieć charakter dodatkowy, wzbogacający ofertę, budujący lokalne współdziałanie, przygotowujący przez trzy lata do nowych zadań, podejmowanych przede wszystkim z myślą o zapewnianiu jak najlepszych warunków do rozwoju dzieciom i młodzieży, które mają w przyszłości uzupełnić i poszerzyć zadania dotychczasowe.